Ο βασικός στόχος τoυ γεωπάρκου είναι η διασφάλιση της βιώσιμης ανάπτυξης της Λαυρεωτικής, μέσα από ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο σχεδιασμού βασισμένο στο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθηνών (ΡΣΑ) αλλά και στο Πρόγραμμα Αττική SOS.
Οι ρυθμίσεις στοχεύουν:
- Στην προστασία και ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος και των ιστορικών τόπων.
- Στην ανάσχεση της διάσπαρτης οικιστικής εξάπλωσης.
- Στην αξιοποίηση των τοπικών αναπτυξιακών δυνατοτήτων με μακροπρόθεσμη προοπτική.
Η μελέτη καθορίζει:
- Τρεις γενικές κατηγορίες ζωνών χρήσεων, ανάλογα με το βασικό προσανατολισμό τους:
α. Ζώνες υψηλής προστασίας (αρχαιολογικοί χώροι, βιότοποι, περιαστικό πράσινο, ζώνες παραλίας).
β. Ζώνες μέσης προστασίας και ήπιας αναψυχής (γεωργική γη, ζώνες αναψυχής).
γ. Ζώνες αναπτυξιακές (Β’ κατοικίας, τουριστικές, βιομηχανικές) στις οποίες ακολουθεί πολεοδομική μελέτη.
- Όρους και περιορισμούς δόμησης εναρμονισμένους με τον χαρακτήρα της κάθε επιμέρους ζώνης.
- Βασικούς άξονες επικοινωνίας και βασικές υποδομές.
Οι προγραμματιζόμενες ρυθμίσεις αποβλέπουν:
- Στον περιορισμό του φάσματος των επιτρεπόμενων χρήσεων, σύμφωνα με τον κυρίαρχο χαρακτήρα της κάθε επιμέρους ζώνης.
- Στη μείωση της επιτρεπόμενης κάλυψης και εκμετάλλευσης των οικοπέδων και στον καθορισμό κατάλληλων αρτιοτήτων γηπέδων, έτσι ώστε να εξασφαλίζονται οι χαμηλές οικιστικές πυκνότητες που αρμόζουν στον εξωαστικό χώρο.
- Στην οικολογική ισορροπία και ανασυγκρότηση της Αττικής με την εξασφάλιση του ζωτικού ελεύθερου χώρου.
- Στην προστασία της περιαστικής γης από την απρογραμμάτιστη αστικοποίηση και την άναρχη δόμηση.
- Στη διοχέτευση των οικιστικών πιέσεων και των περιαστικών παραγωγικών (βιομηχανιών, βιοτεχνιών, Εμπορικών) δραστηριοτήτων σε διαμορφωμένους χώρους υποδοχής με την απαραίτητη υποδομή.
- Στην αυστηρή προστασία και διαφύλαξη του εναπομείναντος ελεύθερου χώρου και του φυσικού περιβάλλοντος, του πρασίνου, της γεωργικής γης, των αρχαιολογικών χώρων και των ιστορικών τόπων.
Αυτή η οργάνωση του χώρου αναμένεται να οδηγήσει στην αναδιάρθρωση του μοντέλου ανάπτυξης της περιοχής, κατευθύνοντας τις οικιστικές και αναπτυξιακές πιέσεις στις κατάλληλες περιοχές, και διασφαλίζοντας τον κυρίαρχο χαρακτήρα της Λαυρεωτικής, ως ελεύθερου φυσικού χώρου, ζωτικού για τη λειτουργία της μητροπολιτικής περιοχής της πρωτεύουσας, και ως ενός εκτεταμένου αρχαιολογικού πάρκου με διεθνή ακτινοβολία. Στο ίδιο πνεύμα κινείται και ο χαρακτηρισμός της περιοχής ως Γεωπάρκο, με στόχο την προσέλκυση ακόμα περισσότερο επισκεπτών, οι οποίοι θα έχουν τη δυνατότητα περιήγησης σε μία περιοχή με πληθώρα αξιών, τόσο πολιτιστικών όσο και περιβαλλοντικών, δίνοντας τη δυνατότητα της ανάπτυξης και του γεωτουρισμού στην περιοχή.
Επισημαίνεται επίσης ότι σύμφωνα με το ρυθμιστικό σχέδιο που έχει εκπονήσει ο Οργανισμός Αθήνας για την Νοτιοανατολική Αττική, προβλέπεται η χωροθέτηση μιας ζώνης – υποδοχέα δραστηριοτήτων τουρισμού και παραθερισμού σε γειτνίαση με τις ναυπηγοεπισκευαστικές εγκαταστάσεις και τη μαρίνα αναψυχής στο Λαύριο.
Βιομηχανικά Πάρκα (ΒΙΠΑ) υπάρχουν ήδη θεσμοθετημένα από τα ΓΠΣ και είναι τα ΒΙΠΑ Κερατέας και Λαυρίου. Σημαντική βιομηχανική χρήση γης στην περιοχή του Δήμου Λαυρεωτικής είναι και οι εγκαταστάσεις της ΔΕΗ που αφορούν στον ΑΗΣ Λαυρίου. Στον ΑΗΣ Λαυρίου υπάρχουν εγκατεστημένες 4 μονάδες συνολικής ισχύος 1190MW. O τύπος του καταναλισκόμενου καυσίμου είναι μαζούτ και φυσικό αέριο. Στα όρια του ΓΠΣ Λαυρίου βρίσκεται το Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου. Επίσης έχει συνταχθεί και εγκριθεί
Πολεοδομική Μελέτη – Μελέτη Πράξης Εφαρμογής ΒΙΟΠΑ – ΒΙΠΑ Δήμου Κερατέας (Β.Ε.ΠΕ Κερατέας) και καθορισμός της ως Β.Ε.ΠΕ με τη μορφή ΒΙΟ.ΠΑ (ΦΕΚ 913Δ’/1.9.2005). Λοιπές πολεοδομικά οργανωμένες περιοχές Το υπάρχον θεσμοθετημένο χωροταξικό πλαίσιο, αποτελεί το θεμελιώδες σημείο αναφοράς για τον καθορισμό του αναπτυξιακού δυναμικού της περιοχής αλλά και τη διάγνωση των τάσεων εξέλιξης για την περιοχή της Λαυρεωτικής. Η υπάρχουσα χωροταξική οργάνωση έτσι όπως προσδιορίζεται στα δύο πρόσφατα ΦΕΚ που αφορούν την ευρύτερη περιοχή της Λαυρεωτικής (ΖΟΕ – ΦΕΚ 125/Δ/27 Φεβρουαρίου 1998 & Προστασία Ορεινών Όγκων ΦΕΚ 121/Δ/19 Φεβρουαρίου 2003) σαφώς ενισχύει το καθεστώς προστασίας για την ενδοχώρα της Λαυρεωτικής χωροθετώντας τις «οχλούσες» ανθρωπογενείς δραστηριότητες στην παράκτια ζώνη και αποτρέποντας έντονες επεμβάσεις στο εσωτερικό της Λαυρεωτικής. Επιπλέον, με το ΦΕΚ 121/Δ/19-2-2003 οι όροι δόμησης καθίστανται αυστηροί για ένα σημαντικό τμήμα της ενδοχώρας ενώ προσδιορίζονται με σαφήνεια οι επιτρεπόμενες χρήσεις γης και δραστηριότητες σε ολόκληρη την ζώνη των ορεινών όγκων της Λαυρεωτικής. Το καθεστώς αυτό εν πολλοίς συνάδει με τις προηγούμενες θεσμοθετημένες ζώνες προστασίας της περιοχής (αρχαιολογικοί χώροι – Εθνικός Δρυμός Σουνίου). Μάλιστα, είναι χαρακτηριστικό ότι το 76,8% της έκτασης του Εθνικού Δρυμού Σουνίου, πέραν του καθεστώτος προστασίας που ορίζει το ίδιο το Προεδρικό Διάταγμα ίδρυσης του Δρυμού (ΦΕΚ 80/Α/26-3-1974), προστατεύεται πλέον και με βάση το ΦΕΚ 121/Δ/19 Φεβρουαρίου 2003, όπως αναλύεται και στον ακόλουθο πίνακα3 3 Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη Ανάδειξης Εθνικού Δρυμού Σουνίου και ευρύτερης περιοχής, ΕΠΕΜ (2008). .
Το Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου ιδρύθηκε στη θέση της παλαιάς Γαλλικής Εταιρείας Λαυρίου (Compagnie Francaise des Mines du Laurium) το 1992, με πρωτοβουλία του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και με τη συνεργασία και τη στήριξη των φορέων και της κοινωνίας του Λαυρίου, της Ελληνικής Πολιτείας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου Συγκεκριμένα, το 1992 οι εγκαταστάσεις της Γαλλικής Εταιρείας αγοράζονται από το Δημόσιο και παραχωρούνται στο ΕΜΠ. Έπειτα δημιουργείται το ΤΠΠΛ, επιχείρηση ιδιωτικού δικαίου με ένα μέτοχο, το Πολυτεχνείο. Το ΤΠΠΛ έχει σημαντική παρουσία στη περιοχή της Λαυρεωτικής καθώς μέσω της επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας που παράγεται από το ΕΜΠ στοχεύει αρχικά στις ανάγκες και στα ενδιαφέροντα του επιχειρηματικού κόσμου και κατ’ επέκταση στην ανάδειξη και την προβολή της ιστορίας και του πολιτισμού της ευρύτερης περιοχής της Λαυρεωτικής. Το Τ.Π.Π.Λ διαθέτει ενιαίο χώρο 245 στρεμμάτων, ο οποίος περιλαμβάνει 43 κτιριακές μονάδες συνολικού εμβαδού 25.000 μ². Από τις τρεις διακριτές κτιριακές ενότητες του συγκροτήματος έχουν αποκατασταθεί και στεγάζουν τις λειτουργίες του Πάρκου 18 κτίρια με συνολικά καλυμμένη επιφάνεια 13.000 μ 2 Τα 14 κτίρια με αντιστοιχούσα καλυμμένη επιφάνεια 12.000 μ περίπου. 2 , συγκροτούν την πρώτη κτιριακή ενότητα. Η αποκατάστασή τους χρηματοδοτήθηκε από το συνολικό πρόγραμμα ίδρυσης του Τεχνολογικού Πάρκου, ενώ από τα υπόλοιπα τέσσερα κτίρια, με εμβαδόν 1.000 μ 2 Τα 10.000 τ.μ. φιλοξενούν τις εγκατεστημένες επιχειρήσεις, ενώ τα 3.000 τ.μ. στεγάζουν τις πολιτιστικές και υποστηρικτικές του Πάρκου χρήσεις. περίπου, τα δύο χρηματοδοτήθηκαν από προγράμματα εργαστηρίων του Ε.Μ.Π. και τα υπόλοιπα δύο από ιδιωτικούς πόρους, με αυτοχρηματοδότηση των εγκατεστημένων εταιρειών. Έτσι το Τ.Π.Π.Λ. διαθέτει:
- Αίθουσα διαλέξεων 100 θέσεων με οπτικοακουστικό εξοπλισμό (video, dvd, video projector, large screen, sound ampl. PC, slide projector).
- Τέσσερις αίθουσες σεμιναρίων, δυναμικότητας 20 ατόμων η κάθε μία, πλήρως εξοπλισμένες.
- Υπαίθριο αμφιθέατρο, χωρητικότητας 500 περίπου καθήμενων ατόμων στις κερκίδες και δυνατότητα έως και ισόποσης τοποθέτησης θέσεων στο χώρο της “ορχήστρας”.
- Διάφορους υπαίθριους χώρους για εκδηλώσεις:
- Αίθουσα εκδηλώσεων, 580 τ.μ. με οπτικοακουστικό εξοπλισμό (video, dvd, video projector, large screen), sound ampl., slide projector). Η αίθουσα βρίσκεται σε «επαφή» με αίθουσα – εν δυνάμει εκδηλώσεων και χώρο καφέ – εστιατορίου ο οποίος και μπορεί να φιλοξενήσει υπηρεσίες εστίασης.
Το Τ.Π.Π.Λ. ανήκει στην «Εταιρεία Αξιοποίησης και Διαχείρισης της Περιουσίας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου», της οποίας τη μόνη μετοχή κατέχει το Ε.Μ.Π. και αντίστοιχα η Σύγκλητος του Ε.Μ.Π. αποτελεί τη Γενική Συνέλευση. Η Εταιρεία διοικείται από 9-μελές Διοικητικό Συμβούλιο, οριζόμενο από τη Σύγκλητο – Γενική Συνέλευση της Εταιρείας. Πρόεδρος του Δ.Σ. είναι μέλος της Πρυτανείας του Ιδρύματος.